Trong bóng đá, người ghi bàn thường là tâm điểm của mọi sự chú ý. Nhưng đằng sau mỗi bàn thắng đẹp mắt, luôn có một bàn tay thầm lặng đóng góp không nhỏ đó chính là người kiến tạo. Vậy kiến tạo trong bóng đá là gì? Những cầu thủ kiến tạo xuất sắc nhất thế giới hiện nay? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Kiến tạo trong bóng đá là gì?
Kiến tạo trong bóng đá là gì? Một thuật ngữ không còn xa lạ với khán giả thường xuyên theo dõi trực tiếp bóng đá tại 90m TV. Đây là hành động chuyền bóng hoặc tạo điều kiện trực tiếp giúp đồng đội ghi bàn. Nói cách khác, nếu một cầu thủ thực hiện đường chuyền quyết định dẫn đến bàn thắng, thì anh ta sẽ được tính là người kiến tạo.
Ví dụ: Một cầu thủ chuyền bóng cho đồng đội, và đồng đội đó ghi bàn ngay sau pha chuyền – đó là một pha kiến tạo hợp lệ. Tuy nhiên, nếu cầu thủ nhận bóng còn rê dắt thêm hoặc đối phương chạm bóng nhiều lần trước khi ghi bàn, thì pha kiến tạo có thể không được tính.

Khái niệm kiến tạo không chỉ nằm ở những đường chuyền đơn thuần, mà còn bao gồm cả các tình huống như:
- Tạt bóng từ biên để đồng đội đánh đầu ghi bàn.
- Phát bóng dài tạo cơ hội trực tiếp.
- Thực hiện quả đá phạt hoặc phạt góc dẫn đến bàn thắng.
- Thậm chí là kiến tạo gián tiếp, khi một cầu thủ tạo điều kiện để người khác chuyền bóng cho cầu thủ ghi bàn.
Vì thế, kiến tạo không chỉ đòi hỏi kỹ năng chuyền bóng chính xác, mà còn yêu cầu tư duy chiến thuật, tầm nhìn và khả năng đọc trận đấu cực kỳ tốt.
Vai trò của kiến tạo trong bóng đá
Trong bóng đá, kiến tạo không còn là công việc riêng của tiền vệ tấn công. Ngày nay, mọi vị trí trên sân từ hậu vệ biên cho đến tiền đạo lùi đều có thể trở thành người kiến tạo.
- Tạo nhịp độ cho trận đấu: Cầu thủ kiến tạo thường là người cầm trịch nhịp độ trận đấu, kiểm soát tốc độ, luân chuyển bóng và tìm ra khoảng trống nơi hàng phòng ngự đối phương.
- Khai thác điểm yếu của đối thủ: Một đường chuyền thông minh có thể xé toang hàng thủ và mở ra cơ hội ghi bàn, ngay cả khi đội bóng đang gặp bế tắc. Do đó, cầu thủ có khả năng kiến tạo xuất sắc là chìa khóa chiến thuật trong lối chơi tấn công.
- Gắn kết đội hình: Người kiến tạo giống như “bộ não” của đội bóng, gắn kết các tuyến, giúp đội hình vận hành trơn tru và hiệu quả hơn. Không có họ, đội bóng dù sở hữu nhiều ngôi sao tấn công cũng khó tạo được cơ hội rõ rệt.
Phân loại các kiểu kiến tạo trong bóng đá
Theo các chuyên gia bóng đá 90PTV, kiến tạo có nhiều dạng khác nhau, tùy vào tình huống và cách thức tạo cơ hội cho đồng đội. Có thể chia thành một số loại phổ biến như sau:

- Kiến tạo trực tiếp: Là đường chuyền ngay lập tức dẫn đến bàn thắng, thường thấy trong các pha chọc khe hoặc tạt bóng. Ví dụ, một tiền vệ tung đường chuyền xuyên tuyến cho tiền đạo dứt điểm, bóng đi thẳng vào lưới – đó là kiến tạo trực tiếp.
- Kiến tạo gián tiếp: Xảy ra khi cầu thủ tạo cơ hội ở giai đoạn trước bàn thắng. Chẳng hạn, anh ta chuyền bóng để đồng đội khác kiến tạo cho người ghi bàn. Mặc dù không được tính chính thức trong thống kê, nhưng loại kiến tạo này vẫn thể hiện tầm ảnh hưởng lớn đến bàn thắng.
- Kiến tạo từ tình huống cố định: Những quả phạt góc, phạt trực tiếp, hay ném biên nếu dẫn đến bàn thắng cũng được tính là kiến tạo. Nhiều cầu thủ chuyên đá phạt như Kevin De Bruyne hay Trent Alexander-Arnold đã tạo nên vô số bàn thắng từ các pha bóng như vậy.
- Kiến tạo mang tính cá nhân: Đôi khi, một cầu thủ chuyền bóng đơn giản, nhưng người ghi bàn lại thể hiện kỹ thuật cá nhân xuất sắc. Trong trường hợp này, vai trò của người kiến tạo ít được nhấn mạnh hơn, nhưng vẫn được ghi nhận trong thống kê.
Những cầu thủ kiến tạo xuất sắc nhất thế giới hiện nay
Làng túc cầu thế giới đang chứng kiến nhiều bậc thầy kiến tạo, những người biến mỗi đường chuyền thành tác phẩm nghệ thuật. Dưới đây là những cái tên tiêu biểu được 90 Phút TV nhắc tới đã và đang làm say lòng người hâm mộ trên toàn cầu.
Kevin De Bruyne
Được mệnh danh là “bộ não” của Manchester City, De Bruyne sở hữu khả năng chuyền bóng siêu đẳng và nhãn quan chiến thuật bậc thầy. Từ những pha tạt bóng chính xác như đặt đến cú chọc khe thông minh, anh luôn biết cách đặt đồng đội vào vị trí thuận lợi nhất. Trong nhiều mùa giải gần đây, De Bruyne liên tục nằm trong top đầu danh sách kiến tạo của Premier League.
Lionel Messi
Dù nổi tiếng là tay săn bàn vĩ đại, Messi cũng là một trong những cầu thủ kiến tạo nhiều nhất lịch sử bóng đá. Với khả năng rê bóng, quan sát và chuyền quyết định, anh thường xuyên tạo ra hàng loạt cơ hội cho đồng đội. Tại Barcelona, Messi từng có mùa giải ghi hơn 30 bàn và kiến tạo hơn 20 lần. Truy cập vào liversocer tại 90m TV để cập nhật kết quả bóng đá hoặc các thông tin hữu ích về đội bóng hay bất kỳ giải đấu nào mà bạn quan tâm.

Bruno Fernandes
Là linh hồn trong lối chơi của Quỷ đỏ, Bruno Fernandes mang đến nguồn sáng tạo dồi dào. Anh có khả năng tung ra đường chuyền chính xác ở những vị trí tưởng như không thể, đồng thời sở hữu tư duy chơi bóng nhanh và táo bạo. Qua đó khiến anh trở thành một trong những tiền vệ công hay nhất thế giới hiện nay.
Toni Kroos
Dù không thường xuyên có những pha kiến tạo trực tiếp, nhưng Kroos là người khởi đầu cho vô số bàn thắng. Với kỹ năng chuyền dài và kiểm soát nhịp độ xuất sắc, anh là mẫu tiền vệ tổ chức hiện đại mà mọi HLV đều muốn có trong đội hình.
Kết luận
Hy vọng qua bài viết trên đã giúp giải đáp câu hỏi kiến tạo trong bóng đá là gì cũng như các cầu thủ xuất sắc. Họ không cần ghi thật nhiều bàn thắng, nhưng mỗi khi chạm bóng, khán giả đều chờ đợi điều kỳ diệu.